พ่อขุนศรีนาวนำถุม

พ่อขุนศรีนาวนำถุม หรือ พ่อขุนศรีนาวนำถม แรกปรากฏพระนามตามศิลาจารึกสุโขทัยหลักที่ 2 ว่าเป็น พ่อขุนผู้รวบรวมบ้านเมืองในลุ่มแม่น้ำยม-น่าน และสถาปนาแคว้นสุโขทัย-ศรีสัชนาลัยขึ้นเป็นปึกแผ่น มีการตีความว่า อาจมีความเป็นไปได้ว่าสุโขทัยเริ่มมีการแยกตัวเป็นอิสระ จากอิทธิพลขอม-ละโว้ในรัชสมัยของพ่อขุนศรีนาวนำถุมนี้
อย่างไรก็ตามผู้ปกครองสุโขทัยต่อมา คือ ขอมสบาดโขลญลำพง อาจนำแคว้นสุโขทัยกลับเข้าอยู่ภายใต้อิทธิพลของขอม-ละโว้ อีกครั้งหนึ่ง จนกระทั่ง พ่อขุนผาเมือง ร่วมกับ พ่อขุนบางกลางหาว ร่วมกันทำสงครามได้ชัยชนะเหนือขอมสบาดโขลญลำพง จนสามารถนำแคว้นสุโขทัยออกจากอิทธิพลของขอม-ละโว้ อีกครั้ง
หลักฐานตามศิลาจารึกสุโขทัยหลักที่ 2 (จารึกวัดศรีชุม) ปรากฏเชื้อสายของราชวงศ์ของพ่อขุนศรีนาวนำถุมคือ
พ่อขุนศรีนาวนำถม ผู้สถาปนาแคว้นสุโขทัย - ศรีสัชนาลัย
พ่อขุนผาเมือง บุตรของลำดับที่ 1
พระยากำแหงพระราม เจ้าเมืองสรลวงสองแคว อาจเป็นบุตรของลำดับที่ 2
พระมหาเถรศรีศรัทธา หลานของลำดับที่ 2 (บุตรของลำดับที่ 3) ผู้มีเรื่องราวชีวิตอยู่ในศิลาจารึกสุโขทัยหลักที่ 2
อาจเป็นเพราะเนื่องจาก มหาเถรศรีศรัทธา ไม่มีบุตรชายมีแต่ธิดาสองคน และออกบวชเดินทางแสวงบุญในเวลาต่อมา จึงไม่ปรากฏหลักฐานการสืบเชื้อสายของตระกูลนี้ต่อมาหลังจากนั้น
อย่างไรก็ตาม ประเพณีในสมัยนั้นนิยมนำชื่อปู่มาตั้งเป็นชื่อคนรุ่นหลาน และปรากฏว่าต่อมามีกษัตริย์ไทยเมืองเหนือชื่อ พระยางั่วนำถุม จึงมีความเป็นไปได้ว่าเชื้อสายของพ่อขุนศรีนาวนำถุมยังคงมีอำนาจในแคว้นสุโขทัยสืบต่อมาอีกระยะหนึ่ง

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี